Τα αρωματικά φυτά και βότανα είχαν και έχουν μια ιδιαίτερη
θέση στη ζωή μας από διαλογικής, φαρμακευτικής αλλά και καλλωπιστικής άποψης.
Οι θεραπευτικές τους ιδιότητες είναι γνωστές από αρχαιοτάτων χρόνων. Ο
Ιπποκράτης ως πατέρας της Ιατρικής επιστήμης έχει αναφερθεί πάρα πολλές φορές
στις θεραπευτικές ιδιότητες των αρωματικών φυτών.
Τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά θα μπορούσαν να
αποτελέσουν μια πολλή καλή διέξοδο για τους Έλληνες αγρότες. Η χώρα μας είναι
βέβαιο ότι διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι άλλων ανταγωνιστικών χωρών,
και μπορεί να παράγει σε σημαντικές ποσότητες προϊόντα αρωματικών και
φαρμακευτικών φυτών άριστης ποιότητας για την κάλυψη της εσωτερικής αγοράς αλλά
και προπάντων για διείσδυση σε απαιτητικές αγορές του εξωτερικού.
Η καλλιέργεια των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών πρέπει
να γίνει με σωστό σχεδιασμό, να συνδυαστεί με την δημιουργία μικρών
μεταποιητικών μονάδων σε χωριά που θα ασχολούνται με την πρωτογενή μεταποίηση
και στην συνέχεια θα συνεργάζονται με μεγαλύτερες καθετοποιημένες μονάδες. Με
τον τρόπο αυτό θα δημιουργηθούν πρόσθετες θέσεις εργασίας που θα συμβάλουν στη
συγκράτηση του αγροτικού πληθυσμού σε αγροτικές, ορεινές, και μειονεκτικές
περιοχές. Τα κυριότερα είδη φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών παρουσιάζονται
αναλυτικά παρακάτω:
1. Ρίγανη
Αυτοφύεται σε μεγάλη ποικιλία εδαφών και κλιμάτων από
παραθαλάσσιες έως ορεινές περιοχές στη νησιώτικη και την ηπειρωτική Ελλάδα σε
πλούσια και φτωχά εδάφη. Γενικά είναι φυτό με πολύ πλαστικό χαρακτήρα ανάπτυξης
ως προς τις εδαφοκλιματικές απαιτήσεις.
Η άριστη θερμοκρασία ανάπτυξης της ρίγανης (ssp.hirtum)
είναι 18-22 oC με όρια ανάπτυξης 4 -33 οC, ενώ το ριζικό της σύστημα σε καλά
αναπτυγμένα φυτά (φυτά ηλικίας πλέον του ενός έτους) αντέχει σε θερμοκρασίες
αέρα -25 έως +42 oC.
Άριστη τιμή pH εδάφους είναι 6,8, αλλά αναπτύσσεται καλά και
σε πολύ υψηλότερες τιμές pH, όπως είναι των ασβεστούχων εδαφών, αρκεί να είναι
στραγγερά. Επιβιώνει και σε λίγο φως, αλλά για να δώσει καλή ποιότητα δρόγης
(υψηλή περιεκτικότητα σε ριγανέλαιο και καρβακρόλη), το φως είναι απαραίτητο.
Δεν είναι απαιτητικό σε θρεπτικά στοιχεία καθώς έχει μικρές απαιτήσεις σε άζωτο
φώσφορο και κάλιο.
Τον πρώτο χρόνο της ανοιξιάτικης εγκατάστασης η απόδοση
είναι ελάχιστη που δεν αξίζει να συγκομισθεί. Όταν πρόκειται όμως για
φθινοπωρινή εγκατάσταση σε καλή χρονιά, η καλλιέργεια στο πρώτο καλοκαίρι
μπορεί να δώσει μέχρι 40
κιλά τριμμένη ρίγανη. Το δεύτερο χρόνο η παραγωγή
τριπλασιάζεται, ενώ από τον τρίτο χρόνο οι αποδόσεις σε χορτομάζα και τριμμένη
ρίγανη φθάνουν στο ανώτερο σημείο απόδοσης της φυτείας. Οι αποδόσεις
διατηρούνται σταθερές μέχρι τον 6ο χρόνο και στη συνέχεια αρχίζουν να φθίνουν.
Η φυτεία ρίγανης μπορεί να έχει οικονομική ζωή έως και 10 έτη.
Μια απόδοση 300 κιλών ανά στρέμμα θεωρείται πολύ καλή χωρίς
να αποκλείονται και υψηλότερες αποδόσεις οι οποίες μαζί με την απόδοση σε
αιθέριο έλαιο έχουν σχέση με τον καλλιεργούμενο πληθυσμό, ποικιλία ή κλώνο,
κλίμα, έδαφος, υψόμετρο, καθώς και τις συνθήκες της καλλιέργειας (τυχόν
άρδευση, λίπανση κλπ). Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις αυτοφυείς, στις οποίες
το ριγανέλαιο και τα συστατικά του επηρεάζονται από τον πληθυσμό της αυτοφυούς
φυτείας (γενετικός παράγων), τις εδαφο-κλιματικές συνθήκες, το χρόνο συλλογής
και το υψόμετρο.