Το χρήμα κυβερνά τον κόσμο. Και ποιος κυβερνά το χρήμα;...

Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης

 

Φωτό: Το νόημα του ναζιστικού 
χαιρετισμού

 «Απ΄τη στιγμή που μπορώ να ελέγχω το χρήμα ενός κράτους, μου είναι αδιάφορο ποιος φτιάχνει τους νόμους», έλεγε ο M. A. Rothschild και επαληθεύτηκε σύντομα, αφού το πρώτο πράγμα που έκαναν μόλις ανήλθαν στην εξουσία, ακόμη και οι δήθεν εχθροί των εβραιοσιονιστών τραπεζιτών, οι Μουσολίνι και Χίτλερ, ήταν η ιδιωτικοποίηση των τραπεζών.

Ο L. Thurow, πρώην πρύτανης στο ΜΙΤ της Μασαχουσέτης και σύμβουλος του προέδρου Κλίντον, στο βιβλίο του «Πυραμίδα του Πλούτου» (Εκδόσεις Λιβάνη Αθήνα. 2000), έγραφε πριν μια δεκαετία περίπου:«Ο μεγάλος πλούτος επιτρέπει σε κάποιον να προσλαμβάνει, να απολύει, να προάγει και να υποβιβάζει άλλα ανθρώπινα όντα…..Εκείνοι, που έχουν μεγάλο πλούτο μπορούν να ελέγχουν το φυσικό και ανθρώπινο περιβάλλον γύρω τους. Εκείνοι, που δεν έχουν πλούτο είναι υποχρεωμένοι να προσαρμόζονται στο περιβάλλον τους». Ρεαλιστικότατη θέση, με μια προϋπόθεση, ότι, όλοι οι άλλοι που δεν έχουν τεράστιο πλούτο και αποτελούν το 99% του παγκόσμιου πληθυσμού, θα συμπεριφέρονται αιωνίως σαν εύπλαστες μάζες ημιμαθών εκτεθειμένων στη δημαγωγία, οι οποίοι δεν θα μπορούν να...
 προσδιορίσουν οι ίδιοι τις ανάγκες τους και όταν πρόκειται για το ατομικό και συλλογικό συμφέρον τους, θα συγχέουν «τα υπέρ τους με τα κατά τους».
Σ’ αυτούς, που παρά την κρίση του υπάρχοντος συστήματος εξακολουθούν να επιμένουν πως «έτσι ήταν πάντοτε εδώ και αιώνες και έτσι θα συνεχίσουν να παραμένουν τα πράγματα», θα τους υπενθυμίσω πως, για χιλιετηρίδες, και η δουλεία ήταν κάτι σαν φυσικό δίκαιο. Ακόμη και οι σοφοί Πλάτων και Αριστοτέλης, μέχρι και ο Απόστολος Παύλος, ζώντας οι ίδιοι μέσα στη δουλοκτητική κοινωνία, δεν μπορούσαν να διανοηθούν πως θα μπορούσε κάποτε να καταργηθεί η δουλεία. Για τον ίδιο λόγο που καταργήθηκε η δουλεία, η οποία ολοκλήρωσε τον κύκλο της ύπαρξής της και άρχισε να μπαίνει εμπόδιο στην περαιτέρω ανάπτξη της κοινωνίας, για τον ίδιο λόγο θα καταργηθεί κι αυτό το ανθρωποβόρο σύστημα που άρχισε να τρώει τις ίδιες του τις σάρκες και το οποίο δεν έχει πλέον καμιά σχέση ούτε με τον καπιταλισμό, που ξέραμε μέχρι σήμερα. «Μόνο τα μικρά μυστικά πρέπει να φυλάσσονται επτασφράγιστα», έλεγε ο γκουρού των μέσων Marshall McLuhan, «τα μεγάλα φυλάσσονται από μόνα τους γιατί δεν γίνονται πιστευτά από τους πολλούς». Αυτό συμβαίνει δυστυχώς ακόμη και με τις οφθαλμοφανείς αλήθειες του τραπεζικού συστήματος.

ΔΗΜΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΑΝΑΠΤΥΞΗ: Η Χάρτα των Βιο-Δήμων

Για ένα νέο θεσμικό μοντέλο οικολογίας της τοπικής αυτοδιοίκησης, αυτόνομης, «οικονομικής», συμμετοχικής και αυτό-βιώσιμης

Πριν από 27 περίπου χρόνια συντασσόταν η περίφημη Τοπική Ατζέντα 21. Η οικολογική κρίση και τα επακόλουθα της είχαν φέρει στο προσκήνιο την έννοια της «βιώσιμης ανάπτυξης», ή της ανάπτυξης μέσω ενός σφαιρικού προγραμματισμού, συνδεδεμένου με τις κοινωνικές, τις οικονομικές και τις περιβαλλοντικές συνιστώσες της ποιότητας ζωής και την ανάγκη ανάληψης πρωταγωνιστικού ρόλου από την τοπικότητα για την αντιμετώπιση τους.

Η Τοπική Ατζέντα 21 αποτέλεσε την πρώτη πρόταση συγκροτημένου μοντέλου τοπικότητας και τοπικής αυτοδιοίκησης από αυτή την οπτική, οικολογική, γωνία. Η ενεργειακή εξοικονόμηση και η παραγωγή της απαιτούμενης ενέργειας, η εξοικονόμηση υδάτινων πόρων, η ολική, οικολογική, διαχείριση του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και ένα οικολογικά «υπεύθυνο» στυλ διαχείρισης και διαβίωσης - εκμηδενισμός των απόβλητων, «υπεύθυνη» κατανάλωση, μεταλλαγή του κύκλου παραγωγής- κατανάλωσης κ.λ.π. – τέθηκαν κάτω από την καινοτομική οπτική γωνία της συμμετοχικής διαχείρισης των «κοινών».

Η εφαρμογή της Τοπικής Ατζέντα 21 εκκίνησε άμεσα με πρωτοβουλία μίας πλειάδας τοπικών αυτοδιοικήσεων - περισσότερες από 5.000 ανά τον κόσμο έως το 2001, εκ των οποίων οι 800 στην Ιταλία - για να αποδειχθεί γρήγορα περισσότερο «άσκηση επί χάρτου» παρά καθημερινή πρακτική. Ίσως λόγω της απαιτούμενης γραφειοκρατίας, ίσως γιατί η ερμηνεία της «βιώσιμης ανάπτυξης» στόχευσε περισσότερο στο πεδίο της ανάπτυξης και λιγότερο σε εκείνο των περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνιστωσών της κρίσης που καλούνταν να αναπροσανατολίσει. Ίσως γιατί το μοντέλο τοπικότητας και τοπικής αυτοδιοίκησης το οποίο σκιαγραφούσε παρέμενε ακόμη ένα «ανοικτό», γραμμικό, μοντέλο, όπως εκείνο της κλασικής ανάπτυξης και όχι το «κλειστό» μοντέλο «αυτο-βιωσιμότητας» που απαιτούσαν και απαιτούν ακόμη οι περιστάσεις.

27 χρόνια μετά την σύνταξη της Τοπικής Ατζέντα 21 η προοδευτική επιβάρυνση της οικολογικής και της κοινωνικο-οικονομικής κρίσης, φέρει σταθερά την κουλτούρα της τοπικότητας στην υιοθέτηση ενός νέου, υποχρεωτικά «ολοκληρωμένου», μοντέλου τοπικής αυτοδιοίκησης, βασισμένου ως επί το πλείστον σε ποιοτικά-οικολογικά κριτήρια «ήθους» και αρχών διαχείρισης, μέσων και εργαλείων. Ενός μοντέλου περιβαλλοντικά ισορροπημένου χάριν της ανάδειξης της τοπικότητας σε περιουσιακό αγαθό, της πριμοδότησης της διαχειριστικής ικανότητας της τοπικής κοινωνίας, της υιοθέτησης της συμμετοχικής διακυβέρνησης και της αποδοχής της αρχής της «αυτο-βιωσιμότητας», ή σχέσης αυτάρκους και οικολογικά ισορροπημένης συνέργειας μεταξύ χώρου και τοπικής κοινωνίας.

Πολιτική για την αποανάπτυξη - 2

του Μάουρο Μποναϊούτι

Οι τέσσερεις άξονες μιας πολιτικής της αποανάπτυξης

Το ερώτημα που τίθεται είναι περισσότερο από εύλογο: ποια θα μπορούσαν να είναι τα βασικά χαρακτηριστικά μιας πολιτικής της αποανάπτυξης;

Κατά κύριο λόγο οφείλουμε να αποδεχτούμε το ότι «κάθε πολιτική που εξισορροπεί, μέσω αρνητικής ανάδρασης, ενεργές αυτό-αυξητικές τάσεις» κινείται στην ορθή κατεύθυνση. Ως εκ τούτου, μια πολιτική της αποανάπτυξης δεν μπορεί παρά να κινείται σε τέσσερεις άξονες - τον οικονομικό, τον κοινωνικό, τηνοικολογικό και την συμβολικό - ενώ η προγραμματική της προσέγγιση οφείλει να αναπτύσσεται:

- από την ανάπτυξη στην αποανάπτυξη,

- από την μη βιωσιμότητα στην βιωσιμότητα,

- από την ανισότητα - ανταγωνισμό, στην ισότητα - συνέργεια/αμοιβαιότητα,

- από την εξάρτηση στην αυτονομία.

Μολονότι εσωκλείει ένα υψηλό βαθμό αφαίρεσης, η προσέγγιση αυτού του τύπου διασαφηνίζει ορισμένες θεμελιώδεις πτυχές της προβληματικής.

Κατά πρώτο λόγο, η διάσταση της ισότητας δεν είναι πλέον επαρκής παρόλο που είναι ακόμη περισσότερο από επίκαιρη ή, καλύτερα, απαραίτητη στο πλαίσιο του καθορισμού της γωνίας ανάγνωσης της ιστορίας. Σε αυτή οφείλουμε να προσθέσουμε τουλάχιστον μία δεύτερη διάσταση, εκείνη της βιωσιμότητας/μη βιωσιμότητας η οποία, με την σειρά της, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την διάσταση τηςανάπτυξης/αποανάπτυξης. Από την άλλη πλευρά, η αποκωδικοποίηση του νοήματος των εναλλακτικών κοινωνικών «σχεδίων» και των κινηματικών διεκδικήσεων - από τις αρχές της βιομηχανικής επανάστασης έως τα σύγχρονα περιβαλλοντικά και φεμινιστικά κινήματα και τις πολυάριθμες και πολυποίκιλες διεκδικήσεις εκείνων που αγωνίζονται, στις διάφορες γωνιές του κόσμου για μια συμμετοχική διαχείριση των συλλογικών αγαθών - επιβάλλει την προσθήκη μιας τέταρτης διάστασης που θα μπορούσε να ταυτιστεί με την αυτονομία τουΚαστοριάδη. Αυτονομία, σαν «σχέδιο μιας κοινωνίας όπου όλοι οι πολίτες έχουν ίσες ευκαιρίες ουσιαστικής συμμετοχής στην νομοπαρασκευή, στην διακυβέρνηση, στην δωσιδικία και, τέλος, στην συγκρότηση της ίδιας της κοινωνίας» (Καστοριάδης, 2005).

Το στοίχημα της Ελληνικής κοινωνίας

του Γιώργου Τσιριγώτη από το blog Ιερισσός

Το ότι η Ελληνική κοινωνία περνάει κρίση είναι πια κοινότυπα παραδεκτό απ’ όλους. Κι όλοι αυτοί που το παραδέχονται –εθελοντικά, χωρίς να τους βασανίσουμε-, προσχώρησαν σ’ αυτήν την παραδοχή εδώ και κανένα χρόνο, από τότε δηλαδή που έσφιξαν τα πράγματα με τα οικονομικά. Εδώ και κανένα χρόνο γενικεύονται οι αντιδράσεις μας στα μέτρα της οικονομικής εξαθλίωσης και στην καταστροφή του βιοτικού μας επιπέδου. Έπρεπε δηλαδή να μας βάλουν χοντρά το χέρι στο πορτοφόλι για να αντιδράσουμε, να ξεσηκωθούμε, να αμφισβητήσουμε την πολιτική και τους πολιτικούς μας, να αρχίσουμε να φτύνουμε και να γιαουρτώνουμε, αυτούς που θεωρούμε υπεύθυνους για την κρίση, την οικονομική (αυτή μας ενδιαφέρει, οι άλλες ούτε μας ένοιαξαν, ούτε μας νοιάζουν, γιατί δεν πειράζουν το πορτοφόλι μας).
Ας δούμε όμως τα πράγματα λίγο πιο ψύχραιμα και λίγο πιο αναδρομικά.
Η Ελληνική κοινωνία περνάει κρίση εδώ και δεκαετίες πολλές. Κρίση δημοκρατίας, κρίση θεσμών, κρίση ηθική και κοινωνική, κρίση πολιτική. Η οικονομική κρίση ήρθε πολύ αργότερα, σαν επιστέγασμα και συνέχεια όλων των άλλων. Τι να πρωτοθυμίσουμε; Τον Κοσκωτά, τις υποκλοπές, τα ομόλογα, το παραδικαστικό, τα υποβρύχια, το Βατοπέδι, τους κουμπάρους; (Δείτε εδώ μία καταγραφή σκανδάλων: http://epanastasi-gr.blogspot.com/2011/05/blog-post_1678.html).
Κι όμως, υπήρχαν από τότε μερικοί, λίγοι, που τα έλεγαν. Οι πολλοί δεν καταλάβαιναν, δεν τους αφορούσε. Πιο συγκεκριμένα, αυτές τις κρίσεις τις κρύβαμε κάτω από το χαλί γιατί δεν «άγγιζαν» το πορτοφόλι μας και τις «υπομέναμε» καθώς ήμασταν χορτάτοι. Τώρα βγήκαν στην επιφάνεια γιατί μας προέκυψε η οικονομική κρίση, αλλιώς δεν θα μας ένοιαζαν –για τους πολλούς πάντα μιλάω- και θα εξακολουθούσαμε με τον γνωστό μας καταναλωτικό και νεοπλουτίστικο δρόμο, παγερά αμέριμνοι και ευτυχείς.
Τώρα, μετά την οικονομική καταστροφή, ανακαλύπτουμε έκπληκτοι το κακό ποιόν των πολιτικών που μας κυβέρνησαν όλα τα χρόνια, τις απατεωνιές τους, τις κλεψιές τους, τις λαμογιές τους, τα ψέμματά τους, τα εγκλήματά τους, τις περιουσίες τους. Μέχρι τώρα, «δεν τα ξέραμε, δεν είχαμε ακούσει, ήμασταν εντελώς ανίδεοι».
Τώρα ανακαλύπτουμε το ποιόν –για να αναφέρουμε τις ξεφωνημένες περιπτώσεις- του Τσοχατζόπουλου, του Παυλίδη, του Μαντέλη, του Τσουκάτου, των τριακοσίων –και βάλε-, λες κι αυτοί που μας κυβέρνησαν –όλα τα χρόνια- έβγαιναν με κλήρο, δεν τους ψηφίζαμε και τους ξαναψηφίζαμε, αν και διάφοροι «γραφικοί και περιθωριακοί» μας το φώναζαν «τι κουμάσια ήταν». Εμείς, «γλύφοντας το κοκαλάκι μας» από το τραπέζι της αρπαχτής (άλλος με διορισμό, άλλος με φοροδιαφυγή, άλλος με επιδόματα, άλλος με αυθαίρετο, άλλος με εργολαβίες, άλλος με προμήθειες) τους είχαμε «κορώνα στο κεφάλι μας». Αυτοί που τα φώναζαν ήταν απλά «παράξενοι, αντικοινωνικοί και ιδιότροποι». Μέχρι και πριν ένα χρόνο ακόμα, τους ξαναψηφίσαμε για δημάρχους και περιφερειάρχες. Φανταστείτε πως ο καημένος ο Αριστοτέλης, στον Δήμο που γεννήθηκε και έδωσε και το όνομα του, έχει δήμαρχο τον γνωστό κ. Πάχτα. Η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας ανέδειξε περιφερειάρχη τον κ. Ψωμιάδη.
Αυτή η διαχρονική μας συμπεριφορά είναι που δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για κάποια επερχόμενη λύτρωση. Εάν δηλαδή –υποθετικά μιλώντας-, βρεθεί μία λύση και μπορέσουμε να ξαναδανειζόμαστε όπως πριν, νομίζετε ότι θα εξακολουθήσουμε να είμαστε τόσο αγανακτισμένοι με τους πολιτικούς μας; Η ερώτηση είναι ρητορική και ας την απαντήσει ο καθένας μόνος του. Προσωπικά έχω την αίσθηση πως θα ξαναγυρίζαμε μέσα σε μια βδομάδα, στην -προ της κρίσης- συμπεριφορά μας, γιατί γενικώς το παρελθόν έδειξε πως λίγο κρατάει η αγανάκτηση και η ανάτασή μας. Κοντολογίς, και λωτοφάγοι και βελανιδοφάγοι.

Σώπα, μη μιλάς

Σώπα, μη μιλάς , είναι ντροπή
κόψ' τη φωνή σου 
σώπασε επιτέλους
κι αν ο λόγος είναι αργυρός
η σιωπή ειναι χρυσός.

Τα πρώτα λόγια που άκουσα από παιδί
έκλαιγα, γέλαγα, έπαιζα μου λέγανε: "σώπα".

Στο σχολείο μού κρύψαν την αλήθεια τη μισή, 
μου λέγανε: "εσένα τι σε νοιάζει; Σώπα!"

Με φιλούσε το πρώτο κορίτσι που ερωτεύτηκα και μου λέγανε:
"κοίτα μην πείς τίποτα, σσσσ... σώπα!"

Κόψε τη φωνή σου και μη μιλάς, σώπαινε.
Κι αυτό βάσταξε μέχρι τα εικοσί μου χρόνια.

Ο λόγος του μεγάλου 
η σιωπή του μικρού.

Έβλεπα αίματα στο πεζοδρόμιο,
"Τι σε νοιάζει εσένα;", μου λέγανε,
"θα βρείς το μπελά σου, σώπα".

Αργότερα φωνάζανε οι προϊστάμενοι
"Μη χώνεις τη μύτη σου παντού, 
κάνε πως δεν καταλαβαίνεις, σώπα"

Παντρεύτηκα, έκανα παιδιά , 
η γυναίκά μου ήταν τίμια κι εργατική και 
ήξερε να σωπαίνει.
Είχε μάνα συνετή, που της έλεγε "σώπα".

Σε χρόνια δίσεκτα οι γονείς, οι γείτονες με συμβουλεύανε:
"Μην ανακατεύεσαι, κάνε πως δεν είδες τίποτα. Σώπα"
Μπορεί να μην είχαμε με δαύτους γνωριμίες ζηλευτές, 
με τους γειτονες, μας ένωνε, όμως, το Σώπα.

Σώπα ο ενας, σώπα ο άλλος, σώπα οι επάνω, σώπα η κάτω,
σώπα όλη η πολυκατοικία και όλο το τετράγωνο.
Σώπα οι δρόμοι οι κάθετοι και οι δρόμοι οι παράλληλοι.
Κατάπιαμε τη γλώσσά μας.
Στόμα έχουμε και μιλιά δεν έχουμε.
Φτιάξαμε το σύλλογο του "Σώπα".
και μαζευτηκαμε πολλοί,
μία πολιτεία ολόκληρη, μια δύναμη μεγάλη, αλλά μουγκή!